Tilbaşar Kalesi

Gaziantep İli, Oğuzeli ilçesinin güneydoğusundaki Gündoğan köyünde yer alan Tilbaşar Kalesi, tunç çağlarından itibaren iskan gören Tilbaşar höyüğünün üzerinde yapılmıştır. Tarih öncesi dönemlerden sonra klasik çağlarda da, yakınında kurulmuş olan ve Abara ismi ile anılan antik kentte yerleşim devam etmiştir. Tilbaşar Kalesi M.S. 11- 12.yy.’da Haçlı Seferleri sırasında, önemli ticaret yollarına ve stratejik kavşaklara hakim ve yüksek bir tepeye sahip olduğundan yeniden ele alınmış, höyüğün etrafında oluşan şehir bir sur ile çevrilmiş ve höyüğün üzerinde de sağlam bir kale inşa edilmiştir.Daha önce Tel-Başir olarak adlandırılmış daha sonra ise, Tilbaşar olarak anılmaya başlanmıştır. 1995 yılında Yrd.Doç. Dr.Rıfat ERGEÇ başkanlığında, Gaziantep Müzesi ile Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitüsünün birlikte yürüttüğü arkeolojik kazılarda höyük eteklerinde Eski Tunç Çağı, Bizans, Eyyubi ve Haçlı dönemlerine ait yerleşim yerleri ortaya çıkarılmıştır. Anadolu’nun sayılı büyük höyüklerinden olan Tilbaşar höyüğü üzerinde, yer yer Haçlı dönemi kalesinin kesme taştan duvar kalıntıları ile hemen önünde Türk ve Haçlı ordusunun büyük bir savaşa tutuştuğu şehir surlarının toprak yığıntısı haline gelmiş kalıntılarını görmek mümkündür.